Een dag in augustus, 1932. We zien een jong stel uit Vlaardingen. Het is hun huwelijksdag. Zij is 25, hij 26 jaar. Samen gaan ze het avontuur aan. Later zullen ze verhalen vertellen over alle moeite die hij moest doen om haar te veroveren. Hij kijkt ernstig op de foto, zij heeft een glimlachje. In haar buik groeit al een kind, dat in februari 1933 ter wereld komt. Een zoon. Op 17 juli 1934 zal een tweede zoon geboren worden. De jongen die mijn vader wordt.
Hij neemt in datzelfde jaar een beslissing met vergaande gevolgen. Tegelijk met zijn vader wordt hij lid van de NSB. Zijn jongere broers volgen hem in die keuze. In de jaren daarna zet hij zich in voor de partij. Als de oorlog begonnen is en de Duitsers ons land bezetten, wordt zij ook lid van de NSB. Tijdens een partijbijeenkomst in januari 1941 wordt een oproep gedaan om ten strijde te trekken tegen het bolsjewisme. Hij voelt zich aangesproken en meldt zich als vrijwilliger bij de Waffen-SS.
Tijdens een intensieve opleiding legt hij een eed van trouw af aan Hitler en brengt vervolgens de winter en het voorjaar van 1942 door aan het front in Rusland. Het nog jonge gezin wordt uitgebreid met een derde zoon.
In de laatste oorlogswinter werkt hij als commandant voor de Landwacht in Leiden. Getuigen vertellen dat hij meestal een SS-uniform aan heeft. Hij verricht huiszoekingen, arrestaties en doet mee aan een razzia.
Na de oorlog worden ze allebei gevangengenomen. De jongen die mijn vader wordt, zit enige tijd in een kindertehuis. Zij komt al snel weer vrij. De rechter veroordeelt hem in 1947 voor landverraad maar vooral voor de arrestaties die hij verrichtte als commandant van de Landwacht. Hij krijgt vijftien jaar. Tijdens zijn gevangenschap zit hij onder meer in het interneringskamp De Vergulde Hand in Vlaardingen en in de gevangenis in Scheveningen. Ook is hij werkzaam in de mijnen in Limburg. Hij komt vervroegd vrij in 1951, zoals veel veroordeelden, en pakt zijn leven weer op als tuinder in Monster. Zijn middelste zoon neemt het bedrijf over.
Het zijn mijn opa en oma: Bastiaan Maan en Cornelia Maan – Smit.
In 1982 vieren we met de hele familie hun vijftigjarig huwelijksfeest. Voor het echtpaar op de familiefoto staat het jongste kleinkind. Ik zie een wat verlegen kijkend meisje in een blauw zomerjurkje.
3 reacties
Hanneke Balk
In 1920 zijn mijn schoonmoeder en haar tweelingzus in Den Haag geboren. Hun trotse vader heeft foto’s gemaakt van hen en zijn echtgenote. De glasnegatieven zijn nog in redelijk goede staat. Heeft u belangstelling om hiervan digitale afdrukken te ontvangen?
Note: de tweeling hoopt op 30 Augustus in goede gezondheid 100 te worden.
Met vriendelijke groet
Hanneke Balk
Karel Huijgen
Ik ben onder de indruk van je zoektocht naar het NSB-verleden van sommigen in je familie. Ik herken zo veel in jouw ervaringen tijdens die zoektocht. En ik heb bewondering voor de eerlijkheid waarmee je ons laat delen in je gevoelens, je reflexies, je frustraties (kon ik maar echt in zijn hoofd kruipen).
.
Zelf ben ik al jaren bezig een vollediger beeld te krijgen van mijn NSB-vader.
Ben je daarin geïnteresseerd? Kijk op
RTV Noord, 4 mei 2019, 20:15 “Kind van NSB-ouders”.
Ik blijf je graag volgen.
Karel Huijgen
Marjonne Maan
Dank voor je aardige bericht. Ik heb zeker interesse en zal het gaan bekijken.
Vriendelijke groeten, Marjonne