• Huwelijksdag 1932

  Mijn bijzondere familiegeschiedenis begint met de huwelijksdag van mijn grootouders in 1932. Hun verhaal nam een desastreuze wending toen ze kozen voor het NSB-lidmaatschap, met verstrekkende gevolgen voor de hele familie.

  

• Een man van weinig woorden

  Als 17-jarige probeer ik voorzichtig het gesprek aan te gaan met mijn opa over zijn NSB-verleden. Maar tussen ons staat de oorlog als een onzichtbare muur. Een verhaal over het zwijgen tussen generaties.

  

• Opa Spijker: de aanstichter?

  Een portret van Willem 'Spijker' Maan, mijn overgrootopa die in 1934 koos voor de NSB. Als een steen in het water maakte zijn beslissing kringen die generaties lang doorwerkten in onze familie. Maar was hij werkelijk de aanstichter?

  

• Foto’s van het front

  Wat vertelt het boek 'Van Leningrad tot Berlijn: Nederlandse vrijwilligers in dienst van de Duitse Waffen-SS 1941-1945' mij over mijn opa en zijn tijd in Rusland?

  

• Het begin

  Vader en zoon gaan samen naar het centrum van Den Haag. Wiens idee het was, is niet zeker. Kwam het initiatief van Willem, de vader, of van Bas, de zoon? “Kom, we gaan eens kijken of het wat is. Ik heb er nou al zoveel over gehoord.” Het is 7…

  

• ‘De toekomst is fascistisch’

  In 1934, het jaar dat mijn opa lid wordt van de NSB, heeft de beweging vleugels gekregen. Het fascisme oefent een grote aantrekkingskracht uit op mensen in heel Europa, ook in Nederland. De periode van 1929 tot en met 1935 is de bloeitijd van het Nederlands fascisme. De NSB is…

  

• Volk en Vaderland

  Ze gaan meestal op de fiets. Vanuit Den Haag, Rotterdam of Delft. Met in grote fietstassen pakketjes Volk en Vaderland. Op hoeken van straten en op dorpspleinen in Naaldwijk, ’s-Gravenzande en Monster knopen ze gesprekjes aan. Het is niet het gemakkelijkste volk: de Westlanders. Ze houden niet van geklets, van…

  

• Het beslissende jaar 1934

  In het geboortejaar van mijn vader beheerst de economische crisis het land. Vooral de werkloosheid is een groot probleem. In 1934 loopt het werkloosheidscijfer op om in 1935 een piek te bereiken. Dan zit 19,4 procent van de beroepsbevolking zonder werk. In de bouwsector hakt het gebrek aan werkgelegenheid er met…

  

• De NSB in Monster

  Mijn vader Ary is nog geen drie maanden oud als zijn vader Bastiaan lid wordt van de NSB. Als pasgeboren baby heeft hij uiteraard geen benul van de economisch en politiek woelige tijden waarin hij is geboren. Zoals hij ook onwetend is over de gevolgen die de politieke keuze van…

  

• Het oordeel

  Hoe ga je om met het oordeel van de buitenwereld en hoe bepaalt dit je eigen relatie met je 'foute' familieleden? Het is niet eenvoudig een balans te vinden tussen veroordeling en de wens de keuzes te begrijpen.

  

• Het kwaad is altijd de ander

  Dit is een verkorte versie van de lezing die ik heb gehouden op 26 april 2018 tijdens het congres van het Koninklijk Nederlands Historisch Genootschap (KNHG) dat als thema had: Denkend aan Nederland…. Erfgoed, canon en nationale identiteit in politiek, onderwijs en media.

  

• De nieuwe mens

  Historische verkenning van hoe het fascisme werd onderwezen versus wat het werkelijk was: geen pure anti-beweging, maar een ideologie met een utopisch toekomstbeeld van 'de nieuwe mens', geïllustreerd door Nederlandse kunst.