Ik neem je mee in mijn persoonlijke zoektocht naar het beladen oorlogsverleden van de familie Maan uit Monster.
Mijn vader Ary is nog geen drie maanden oud als zijn vader Bastiaan lid wordt van de NSB. Als pasgeboren baby heeft hij uiteraard geen benul van de economisch en politiek woelige tijden waarin hij
In het geboortejaar van mijn vader beheerst de economische crisis het land. Vooral de werkloosheid is een groot probleem. In 1934 loopt het werkloosheidscijfer op om in 1935 een piek te bereiken. Dan zit 19,4 procent
Twee maanden na mijn eerste bezoek aan het Nationaal Archief ga ik in mijn eentje met de trein op een stedentrip naar Praag. Het is mei 2003. Het bezoek aan het archief was niet meegevallen.
Ze gaan meestal op de fiets. Vanuit Den Haag, Rotterdam of Delft. Met in grote fietstassen pakketjes Volk en Vaderland. Op hoeken van straten en op dorpspleinen in Naaldwijk, ’s-Gravenzande en Monster knopen ze gesprekjes
In 1934, het jaar dat mijn opa lid wordt van de NSB, heeft de beweging vleugels gekregen. Het fascisme oefent een grote aantrekkingskracht uit op mensen in heel Europa, ook in Nederland. De periode van
Vader en zoon gaan samen. Wiens idee het was, is niet zeker. Waarschijnlijk komt het initiatief van Willem. “Kom Bas, we gaan eens kijken of het wat is. Ik heb er al zoveel over gehoord.”
Een advertentie van de familie Maan in het Nationale Dagblad op 2 december 1943 maakt in één oogopslag alles duidelijk. Drie zonen zijn SS’ers, die in verschillende functies aan het oostfront dienen of hebben gediend.
Al pratend verspringen de tijden. We zwerven door de jaren. Het is 1934. Mijn opa en overgrootopa (opa Spijker) worden lid van de NSB. Het is 1941. Mijn opa meldt zich aan voor de Waffen-SS.
De camera van mijn MacBook wordt afgeplakt. Er staan twee dozen naast me op de grote tafel: de dossiers van mijn overgrootvader en mijn opa. Na veertien jaar zit ik weer in het Nationaal Archief.
Bij het Nationaal Archief liggen alle gegevens van Nederlanders die na de oorlog zijn berecht. De dossiers van deze mensen worden bewaard in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR). Volgens een medewerker van het archief
